KOMPAS.com – Silah-silahing ukara merupakan jenis-jenis kalimat dalam bahasa Jawa.
Secara lebih jelasnya, silah-silahing ukara yaitu rangkaian kalimat yang mengungkapkan atau menyatakan permintaan, gagasan, pikiran, pertanyaan yang menyatakan keterangan dan lainnya.
Agar kalian lebih mengenal silah-silahing ukara bahasa Jawa, yuk simak penjelasan di bawah ini!
Ukara kandha (kalimat langsung)
Yaiku ukara sing ngandhakake omongan liyang kanthi persis. Contoh ukara kandha:
- Bapak ngendika, “sesuk aku menyang semarang” (bapak berkata, “besuk saya pergi ke Semarang)
- “Kowe kudu sregep sinau.” Dhawuhe Ibu. (“kamu harus rajin belajar.” Kata Ibu)
Ukara crita (kalimat tak langsung)
Yaiku ukara kang nyritakake omongan wong liya mung ringkesane wae. Contoh ukara crita:
- Feri takon, kena apa aku wingi ora mlebu sekolah. (Feri bertanya, kenapaaku kemarin tidak masuk sekolah?)
- Ngendikane Guru, nek sregep sinau mesthi pinter (kata Guru, jika rajin pasti pintar)
Baca juga: Daftar Kosa Kata Netral Bahasa Jawa
Ukara tanduk (kalimat aktif)
Yaiku ukara sing jejere nindakake pagawean. Contoh ukara tanduk:
- Ibu mundhut jajan kanggo tukang (Ibu membeli jajan untuk tukang)
- Via ngundhuh jambu (Via memetik jambu)
Ukara tanggap (kalimat pasif)
Yaiku ukara kang jejere dikenani pagawean. Contoh ukara tanggap:
- Sarunge dikrikiti tikus (sarungnya digigiti tikus)
- Jajane dirubung semut (jajanannya dikerumuni semut)
Ukara pakon (kalimat perintah)
Yaiku ukara kang isine tembung kongkonan. Contoh ukara pakon:
- Jupukna tasku ning duwur meja (ambilkan tasku di atas meja)
- Balekna buku iki menyang omahe Jeri (kembalikan buku ini ke rumah Jeri)
Ukara panjaluk (kalimat permohonan)
Yaiku ukara sing isine tembung panjalukan marang wong liya. Contoh ukara panjaluk:
- Coba kowe rene tak kandhani (coba kamu ke sini aku bilangin)
- Tulung aku tukokna minyak (tolong aku belikan minyak)
Baca juga: Contoh Tembung Dasanama Bahasa Jawa
Referensi:
- Nuraini, S. P. (n.d). Pepak Basa Jawa Lengkap. Karanganyar: Lingkar Media.
- Raharjo, S.H. (n.d). Kawruh Basa Jawa Pepak. Semarang: CV. Widya Karya.
Simak breaking news dan berita pilihan kami langsung di ponselmu. Pilih saluran andalanmu akses berita Kompas.com WhatsApp Channel : https://www.whatsapp.com/channel/0029VaFPbedBPzjZrk13HO3D. Pastikan kamu sudah install aplikasi WhatsApp ya.