3 Dongeng Berbahasa Jawa

Isine uyah lan terasi urang.Dheweke langsung mbukak tali sing naleni bungkusan uyah. Uyah kasebut disiram menyang raseksa. Sanalika wiji uyah dadi segara. Raseksa kaget banget, amarga dumadakan awake tiba ing segara. Nanging, amarga kekuwatan gaib, dheweke bisa nglangi menyang pinggir.

Dheweke bali ngoyak Timun Emas. Timun Emas sansaya kuwatir amarga raseksa mau wis bisa ngliwati samodra kang jembar. Nanging, dheweke ora nyerah. Dheweke terus mlayu senajan kesel. Raseksa terus ngoyak. Timun Emas mbuwang isi bungkusan pungkasan lan terasi diuncalake langsung menyang raseksa. Dumadakan ana segara lendhut sing nggodhok.

Raseksa kaget. Awake diuntal segara lendhut. Kanthi kabeh upaya, dheweke nyoba nylametake awake dhewe. Dheweke berjuang. Nanging, usahane ora ana gunane. Awake alon-alon mudhun menyang ngisor. Saiki Timun Emas bisa ambegan lega amarga wis slamet saka bebaya pati. Dheweke langsung mlaku menyang omahe. Ing kadohan katon Mbok Randa mlayu nyedhaki Timun Emas, Mbok Randa kuwatir karo keslametane anake

Makna yang terkandung dalam cerita Timun Mas:

• Aja janji yen ora bisa nepati
• Kudu bekti marang wong tua
• Aja mlayu saka masalah

Baca juga: Struktur Cerita Rakyat Beserta Penjelasannya

Roro Jongrang

Ing Jawa Tengah, ing jaman mbiyen ana kerajaan Pengging. Sang Prabu kagungan putra asma Joko Bandung. Joko Bandung mujudake mudha kang gagah prakosa, kaya bapake uga nduweni maneka kasekten gaib.

Nanging sayange Joko Bandung sing wis diwasa durung gelem mapan. Ing sawijining dina sang prabu nimbali. Dheweke ditakoni kok durung gelem rabi. Jaka Bandung kepengin nguwasani kerajaan Prambanan.

Mula, Jaka Bandung mimpin pasukan Pengging perang nglawan pasukan Prambanan. Nalika semana kerajaan Prambanan dipimpin dening Prabu Boko. Dhheweke dhuwur banget nganti akeh wong nganggep dheweke minangka turunan raseksa.

Sang prabu raseksa miwiti nggempur dhisik, lumayu majeng, wadyabala nututi ing mburine. Wadyabala Pengging sing wis buyar lan nyoba tangi, ora ana wektu kanggo nyiapake serangan mungsuh. Prabu Baka gampil nyekel prajurit Pengging siji-siji banjur diuncalake dhuwur ing awang-awang, mesthine prajurite padha mati nalika tiba ing lemah. Pasukan Prambanan uga enak-enak nyembeleh pasukan Pengging sing lagi ruwet.

Nanging, dumadakan Jaka Bandung muncul. Ngalangi majune Prabu Baka. Raja Baka ngacungake tangan tengene arep nyekel gulune Bandung Bandawasa ananging wong nom iku tenanan nyekel lengene Raja Baka lan kanthi polah sing cepet awake Raja Boko diuncalake marang prajurit Prambanan.

"Breggggg....!" Layone Prabu Baka diuncalake lan tiba marang prajurite. Prajurit sing diremuk dening Prabu Baka langsung sesek. Prabu Baka isih arep tangi nanging wis telat. Bandang Bandawasa mlumpat lan nendhang bangkekane.

Sanalika Prabu Baka muntah getih lan tiba mati ing lemah. Merga ngerti yen ratune sing gagah perkasa wis mati ing tangane Bandung Bandawasa, prajurit Prambanan banjur pasrah. Jaka Bandung diiringi menyang kraton.

Pas mlebu kraton Kaputren weruh Roro Jonggrang ayu. Jaka Bandung ujug-ujug kasmaran lan kepingin rabi karo bocah wadon iku. “Kawula purun mbojo panjenengan selagi Paduka saged mbangun sewu candhi lan kalih sumur ingkang lebet sanget ing sewengi,” ujare Roro Jonggrang.

Ora dinyana Jaka Bandung nyarujuki panjaluke Roro Jonggrang. Jaka Bandung dibiyantu jin lan roh liyane yasa sewu candhi. Ing tengah wengi candhi mung kurang siji. Weruh kedadeyan iki, Roro Jonggrang kaget lan kaget. Amarga akeh bangunan candhi sing meh rampung.

Roro Jonggrang gupuh, dheweke langsung nyeluk para ibu-ibu kraton. Banjur Roro Jonggrang nggugah cah-cah dhusun Prambanan supaya tumpeng sega sinambi nabuh lesung supaya keprungu swara banter. Dene para pemuda desa didhawuhi ngobong kayu lan tumpukan jerami ing sisih wetan Prambanan.

Swarane lesung sing ditabuh bola-bali gawe kagete jago ing saindenging Prambanan. Jago jago kluruk ora kendhat. Krungu swara-swara kasebut, roh-roh kasebut langsung mandheg kerjane.