Baca berita tanpa iklan. Gabung Kompas.com+

Tembung Wilangan Saperangan Bahasa Jawa

Kompas.com - 27/03/2024, 23:00 WIB
Eliza Naviana Damayanti,
Serafica Gischa

Tim Redaksi

KOMPAS.com - Selain menggunakan angka, orang Jawa juga terbiasa menyebut jumlah dengan kata yang dinamakan tembung wilangan saperangan.

Tembung artinya kata, wilangan artinya angka dan saperangan artinya pasangan. Jadi, wilangan saperangan artinya kata-kata yang sudah lumrah berpasangan dalam menyebut jumlah.

Berikut beberapa tembung wilangan saperangan dalam Bahasa Jawa yang perlu kalian ketahui, yaitu:

  1. Banyu satetes = setetes air
  2. Bawang sasiyung = satu siung bawang
  3. Beras saelas = satu butir beras
  4. Benang saukel = satu gulungan benang
  5. Bothok sawungkus = satu bungkus botok
  6. Cangkir sagagrag = empat set cangkir
  7. Daging sairis = seiris daging
  8. Manuk sajodho = sepasang burung
  9. Duk sakakab = satu ikat ijuk
  10. Gedhang salirang = satu sisir pisang
  11. Blarak sapapah = satu batang daun kelapa
  12. Jae sarempang = satu rimpang jah
  13. Jarik salembar = satu lembar kain jarik
  14. Jeruk seajar = satu ulas jeruk
  15. Kangkung saiket = satu ikat kangkung
  16. Kayu sebongkok = satu ikat kayu
  17. Kembang segagang = satu tangkai bunga
  18. Kencur sagrigih = satu rimpang kencur
  19. Kertas salembar = satu lembar kertas
  20. Klengkeng saombyok = satu ikat kelengkeng
  21. Krambil sajanjang = satu tandan kelapa
  22. Pete samata = satu biji petai
  23. Tebu salonjor = satu batang tebu
  24. Rokok saler = satu batang rokok
  25. Sandhal sapasang = sepasang sandal
  26. Sate sasunduk = satu tusuk sate
  27. Sega sapulukan = satu suapan nasi
  28. Sega sakpiring = satu piring nasi
  29. Semangka salining = satu potong semangka
  30. Suruh sacandhik = satu ikat daun sirih
  31. Suweng sasele = satu buah giwang yang tidak ada pasangannya
  32. Tebu sauyun = satu rumpun tebu
  33. Sawah sapathok = satu petak sawah
  34. Wedang sagelas = segelas minuman
  35. Sakothak wayang = satu kotak wayang

Baca juga: Kerata Basa: Pengertian dan Contoh

Agar kalian lebih memahami tembung wilangan saperangan, berikut adalah contoh jika sudah menjadi kalimat:

  1. Mbak Neli saka pasar tuku sandal sapasang (Mbak Neli dari pasar membeli sepasang sandal)
  2. Ibu tumbas gedhang salirang kanggo sahur (Ibu membeli satu sisir pisang untuk sahur)
  3. Aku gawekake wedang sagelas kanggo Pak Tukang (Saya membuat segelas minuman untuk Pak Tukang)
  4. Inaz nduwe sakothak wayang kanggo sinau ndhalang (Inaz mempunyai satu kotak wayang untuk belajar mendalang)
  5. Mas mulih saka pasar tuku manuk sajodho (Mas pulang dari pasar membeli sepasang burung)

Baca juga: Mengenal Rurabasa Bahasa Jawa

 

Referensi:

  • Raharjo, S.H. (n.d). Kawruh Basa Jawa Pepak. Semarang: CV. Widya Karya.
  • Budi Anwar. (n.d). Baboning Pepak Basa Jawa. Sidoarjo: Genta Group Production
Simak breaking news dan berita pilihan kami langsung di ponselmu. Pilih saluran andalanmu akses berita Kompas.com WhatsApp Channel : https://www.whatsapp.com/channel/0029VaFPbedBPzjZrk13HO3D. Pastikan kamu sudah install aplikasi WhatsApp ya.

Video rekomendasi
Video lainnya

Baca berita tanpa iklan. Gabung Kompas.com+
Baca berita tanpa iklan. Gabung Kompas.com+
Komentar
Close Ads
Bagikan artikel ini melalui
Oke
Login untuk memaksimalkan pengalaman mengakses Kompas.com