KOMPAS.com – Kerata basa dalam Bahasa Jawa adalah mengartikan sebuah kata yang dilihat dari suku katanya.
Kerata basa merupakan salah satu contoh ragam bahasa Jawa, yang merupakan akronim, tetapi penyusunannya tidak menggunakan kaidah.
Berikut adalah contoh kerata basa:
- Anak = karep apa-apa kudu analan enak
- Bapak = bab apa-apa pepak (kawruh lan pengalamane akeh)
- Batur = emabat-embating tutur (kena diajak musywarah)
- Bocah = yen mangan kaya kebo, penggaweyane ora kecacah
- Brekat = dideleh mak bring terus diangkat
- Cangkem = yen ora dicancangora mingkem
- Cangkir = kanggo nyancang pikir
- Cengkir = kencenge pikir
- Denawa = ngeden hawa (ngumbar hawa napsu)
- Desember = gedhe-gedhe sumber
Baca juga: Teks Narasi Bahasa Jawa
- Dongeng = dipaido ora megeng
- Garwa = sigaraning nyawa
- Gedhang = saged padhang, digeget bar madhang
- Gerang = segere diarang-arang
- Guru = kena digugu lan ditiru
- Gusti = bagus ing ati
- Januari = hujan saben ari
- Kaji = tekade siji (ngantebi manembah mring Gusti Allah)
- Kathok = diangkat sithok-sithok
- Kodhok = teka-teka ndhodhok
- Kutang = sikute diutang
- Krikil = keri ing sikil
- Kuping = kaku njepiping
- Kupluk = kaku nyempluk
- Kursi = yen diungkurake banjur isi
- Ludruk = gulune gela-gelo, sikile gedrug-gedrug
- Maling = jupuk amale wong sing ra eling
Baca juga: Teks Nonsastra Bahasa Jawa
- Mantu = dieman-eman meksa metu
- Maratuwa = mara-mara ketemu tuwa
- Nopember = ana sumber
- Oktober = untub-untube sumber
- Pebruari = yen mepe mburu ari
- Prawan = yen pepara (lelungan) kudu wayah awan
- Saru = kasar lan keliru
- Sejarah = sejane ngarah
- Sekuter = sambi sedheku mlayu banter
- Sepuh = sabdane ampuh
- Simah = isine omah
- Sinom = isih enom
- Sirah = isine rah
Baca juga: Mengenal Rurabasa Bahasa Jawa
Referensi:
- Nuraini, S. P. (n.d). Pepak Basa Jawa Lengkap. Karanganyar: Lingkar Media.
- Raharjo, S.H. (n.d). Kawruh Basa Jawa Pepak. Semarang: CV. Widya Karya.
Simak breaking news dan berita pilihan kami langsung di ponselmu. Pilih saluran andalanmu akses berita Kompas.com WhatsApp Channel : https://www.whatsapp.com/channel/0029VaFPbedBPzjZrk13HO3D. Pastikan kamu sudah install aplikasi WhatsApp ya.