Baca berita tanpa iklan. Gabung Kompas.com+

10 Silah-silahing Tembung Bahasa Jawa

Kompas.com - 27/03/2024, 22:00 WIB
Eliza Naviana Damayanti,
Serafica Gischa

Tim Redaksi

KOMPAS.comSilah-silahing tembung jika diartikan ke dalam bahasa Indonesia adalah “kata”. 

Jadi, silah-silahing tembung adalah jenis kata dalam Bahasa Jawa. Tembung dalam bahasa Jawa dikelompokkan menjadi 10 jenis tembung.

Mari, belajar jenis-jenis tembung bahasa Jawa di bawah ini!

Tembung aran

Tembung aran yaiku tembung sing nerangake kabeh barang sing wujud. Atau adalah dalam Bahasa Indonesia disebut sebagai kata benda. Contoh tembung aran:

  • Sepatu
  • Pot
  • Lawang
  • Banyu
  • Watu

Tembung kriya 

Tembung kriya yaiku tembung kang nerangake pagawean utawa tembung ingkang solah. Dalam bahasa Indonesia yaitu disebut kata kerja. Contoh tembung kriya:

  • Mabur
  • Mlayu
  • Mlaku
  • Nulis
  • Macul 

Baca juga: Tembung Garba: Pengertian, Contoh

Tembung ganti

Tembung ganti yaiku tembung sing dadi gantine samubarang. Dalam bahasa Indonesia yaitu kata ganti. Contoh tembung kriya:

  • Aku
  • Kowe
  • Ku
  • Dheweke

Tembung wilangan

Tembung wilangan yaiku tembung Jawa sing nerangake jumlah barang sing wis jelas cacahe. Dalam bahasa Indonesia yaitu kata bilangan. Contoh tembung wilangan:

  • Telu
  • Setengah
  • Siji
  • Akeh 

Tembung kahanan

Tembung kahanan yaiku tembung sing nerangake sipat utawa kahanan. Dalam bahasa Indonesia dapat diartikan sebagai kata sifat. Contoh tembung kahanan:

  • Bagus
  • Susah
  • Seneng
  • Apik 

Baca juga: Tembung Pepindhan: Contoh dan Artinya

Tembung katrangan

Tembung katrangan yaiku tembung sing nerangake tembung aran, tembung kahanan, lan tembung kriya. Contoh tembung katrangan:

  • Tengah
  • Kene
  • Ndhuwur
  • Wetan 

Tembung panguwuh

Tembung panguwuh yaiku tembung kang nerangake sambatan. Atau dalam bahasa Indonesia adalah kata seru yang dipakai untuk menyatakan perasaan. Contoh tembung panguwuh:

  • Wah
  • Aduh
  • Tulung
  • Eh 

Tembung sandhangan

Tembung sandhangan yaiku tembung kang jelasake sandhangan. Dalam bahasa Indonesia adalah kata sandang. Contoh tembung sandhang:

  • Sang
  • Hyang
  • Raden
  • Kyai 

Tembung panyambung

Tembung panyambung yaiku tembung kang gunane kanggo nggandeng tembung liane. Atau dalam Bahasa Indonesia juga disebut dengan kata sambung. Contoh tembung panyambung:

  • Sarta
  • Lan
  • Wusana
  • Mulane 

Baca juga: Mengenal Tembung Entar dalam Bahasa Jawa

Tembung pangarep

Tembung pangarep yaiku tembng kang nerangake ancer-ancer papan panggonan. Dalam bahasa Indonesia adalah kata depan. Contoh tembung pangarep:

  • Ing
  • Saka
  • Sing
  • Menyang 

Referensi:

  • Raharjo, S.H. (n.d). Kawruh Basa Jawa Pepak. Semarang: CV. Widya Karya.
  • Budi Anwar. (n.d). Baboning Pepak Basa Jawa. Sidoarjo: Genta Group Production
Simak breaking news dan berita pilihan kami langsung di ponselmu. Pilih saluran andalanmu akses berita Kompas.com WhatsApp Channel : https://www.whatsapp.com/channel/0029VaFPbedBPzjZrk13HO3D. Pastikan kamu sudah install aplikasi WhatsApp ya.

Video rekomendasi
Video lainnya

Terkini Lainnya

Siapa Itu Parikesit?

Siapa Itu Parikesit?

Skola
Karakter Tokoh Wayang Kumbakarna

Karakter Tokoh Wayang Kumbakarna

Skola
Mengenal Tokoh Rahwana

Mengenal Tokoh Rahwana

Skola
Tokoh Anoman dalam Pewayangan Ramayana

Tokoh Anoman dalam Pewayangan Ramayana

Skola
Mengenal Ukara Lamba Basa Jawa

Mengenal Ukara Lamba Basa Jawa

Skola
Bedane Geguritan Gagrak Lawas lan Gagrak Anyar

Bedane Geguritan Gagrak Lawas lan Gagrak Anyar

Skola
Prinsip dan Macam-macam Tembang Jawa Tengahan

Prinsip dan Macam-macam Tembang Jawa Tengahan

Skola
Pengertian, Ciri-ciri, dan Contoh Tembang Jawa Gedhe

Pengertian, Ciri-ciri, dan Contoh Tembang Jawa Gedhe

Skola
Gaman lan Aji-Ajine Wayang

Gaman lan Aji-Ajine Wayang

Skola
Ratu, Negara, lan Patihe dalam Pewayangan

Ratu, Negara, lan Patihe dalam Pewayangan

Skola
Peran Siswa dalam Mendukung Implementasi Wawasan Kebangsaan

Peran Siswa dalam Mendukung Implementasi Wawasan Kebangsaan

Skola
Hubungan Antargatra

Hubungan Antargatra

Skola
Peran dan Ancaman dalam Membangun Integrasi Nasional

Peran dan Ancaman dalam Membangun Integrasi Nasional

Skola
Kesediaan Warga Negara untuk Melakukan Bela Negara

Kesediaan Warga Negara untuk Melakukan Bela Negara

Skola
Daerah Khusus, Daerah Istimewa, dan Otonomi Khusus

Daerah Khusus, Daerah Istimewa, dan Otonomi Khusus

Skola
Baca berita tanpa iklan. Gabung Kompas.com+
Baca berita tanpa iklan. Gabung Kompas.com+
Komentar
Close Ads
Bagikan artikel ini melalui
Oke
Login untuk memaksimalkan pengalaman mengakses Kompas.com